VIDEO GIỚI THIỆU VỀ " RƯỢU VODKA BAIKAL "
Hồ Baikal
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hồ Baikal (phiên âm tiếng Việt: Hồ Bai-can; tiếng Nga: о́зеро Байка́л, chuyển tự. Ozero Baykal, IPA [ˈozʲɪrə bɐjˈkal]; Buryat:Байгал нуур, tiếng Mông Cổ: Байгал нуур, Baygal nuur, nghĩa là "hồ tự nhiên"[1]; tiếng Kyrgyz: Байкол) là hồ lâu đời nhất trên thế giới.[2]
Hồ nằm ở phía nam Siberi thuộc Nga, giữa tỉnh Irkutsk ở phía tây bắc và nước Cộng hòa Buryatia ở phía đông nam, đây là hồ nước ngọt có lượng nước lớn nhất thế giới, chiếm khoảng 20% tổng lượng nước ngọt không bị đóng băng quanh năm trên bề mặt thế giới.[3][4]
Với 1.642 m (5.387 ft),[5] Baikal là hồ sâu nhất[6] và nằm trong số các hồ trong nhất[7] trong tất cả các hồ trên thế giới. Tương tự như hồ Tanganyika, hồ Baikal được hình thành từ một thung lũng tách giãn cổ có hình lưỡi liềm dài với diện tích bề mặt 31.722 km2 (12.248 sq mi), nhỏ hơn so với hồ Superior hay hồ Victoria. Baikal là nơi sinh sống của hơn 1.700 loài động thực vật, hai phần ba trong số đó không thể tìm thấy ở nơi nào khác trên thế giới[8] và đã được UNESCO công nhận là một Di sản thế giới vào năm 1996.[9] Khu vực bờ đông của hồ Baikal là nơi sinh sống của các bộ lạc người Buryat,[10][11] họ chăn nuôi dê, lạc đà, bò và cừu,[11] trong một môi trường khắc nghiệt khi nhiệt độ trung bình tối thiểu vào mùa đông là −19 °C (−2 °F) và tối đa trong mùa hè chỉ là 14 °C (57 °F).[12]
Lịch sử[sửa]
Hồ Baikal được gọi là "Bắc Hải" (北海) trong các thư tịch cổ Trung Quốc.[13] Hồ nằm trong lãnh thổ của Hung Nô, lãnh thổ này trải dài từ biên giới với nhà Hán ở phía nam đến rừng taiga Siberi ở phía bắc, hồ đã chứng kiến nhiều cuộc chiến tranh giữa Hán và Hung Nô.[14][15][16] Người châu Âu có thông tin hạn chế về hồ cho đến khi đế quốc Nga mở rộng ra khu vực này vào thế kỷ 17. Nhà thám hiểm Nga đầu tiên tiếp cận hồ Baikal là Kurbat Ivanov vào năm 1643.[17]
Địa lý và thủy văn[sửa]
  |
Đường sắt xuyên Siberi đã được xây dựng từ năm 1896 đến năm 1902. Việc xây dựng tuyến đường sắt thắng cảnh quanh cực tây nam của hồ Baikal cần đến 200 cây cầu và 33 đường hầm. Cho đến khi công trình này hoàn thành, một phà xe lửasẽ chuyên chở các chuyến tàu qua hồ (từ cảng Baikal đến Mysovaya) trong một số năm. Khi bị đóng băng trong mùa đông, có thể đi bộ qua hồ song có nguy cơ bị tê cóng và giảm thân nhiệt gây chết người do các cơn gió lạnh di chuyển suốt bề mặt bằng phẳng của lớp băng. Bắt đầu từ năm 1956, việc ngăn nước bằng đập Irkutsk trên sông Angara đã làm tăng mức nước của hồ thêm 1,4 m (4,6 ft).[18]
Khi xây dựng tuyến đường sắt, một cuộc thảm hiểm địa lý thủy văn do F.K. Drizhenko đứng đầu đã có kết quả là bản đồ đường đồng mức chi tiết đầu tiên của đáy hồ.[2]
Hồ Baikal nằm trong một thung lũng tách giãn, được tạo thành bởi đới đứt gãy Baikal, nơi lớp vở trái đất bị tách ra.[4] Với chiều dài 636 km (395 mi) và chiều rộng 79 km (49 mi) và diện tích 31.722 km2 (12.248 sq mi), hồ Baikal có diện tích bề mặt lớn hơn bất kỳ hồ nước ngọt nào khác tại châu Á và là hồ sâu lớn nhất thế giới với độ sâu 1.642 m (5.387 ft) dưới mực nước biển. Phần đáy của hồ sâu 1.186,5 m (3.893 ft) dưới mực nước biển, song bên dưới đó là 7 km (4,3 mi) trầm tích, vì thể điểm đáy của đứt gãy sâu 8–11 km (5,0–6,8 mi) dưới mặt đất xung quanh: và là đứt gãy trên lục địa sâu nhất trên trái đất.[4] Theo quan điểm địa chất, đứt gãy này vẫn còn trẻ và đang hoạt động, nó mở rộng khoảng 2 cm mỗi năm. Đớt đứt gãy này cũng có hoạt động động đất, ngoài ra cũng có các suối nước nóng trong khu vực quanh hồ. Hồ Baikal được phân thành ba bồn hay bể: Bắc, Trung và Nam, với độ sâu tương ứng là 900 m (3.000 ft), 1.600 m (5.200 ft), và 1.400 m (4.600 ft). Bồn Bắc và Trung tách biệt nhau qua dãy Academician trong khi khu vực quanh đồng bằng Selenga và vùng yên ngựa Buguldeika tách biệt bồn Trung và Nam
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét